Διδάσκων: Norbert Wiener, καθηγητής Μαθηματικών – Φιλόσοφος
Υπεύθυνος μαθήματος: Ευάγγελος Κάλιοσης
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΟΣ
Norbert Wiener (Νόρμπερτ Βίνερ, γεννήθηκε 26 Νοεμβρίου 1894, Κολούμπια, ΗΠΑ — πέθανε 18 Μαρτίου 1964, Στοκχόλμη, Σουηδία), Αμερικανός μαθηματικός που καθιέρωσε την επιστήμη της Κυβερνητικής. Απέκτησε διεθνή φήμη διατυπώνοντας μερικές από τις πιο σημαντικές συνεισφορές στα μαθηματικά του 20ού αιώνα.
Ο Wiener ήταν ένα παιδί θαύμα, του οποίου η εκπαίδευση ελεγχόταν από τον πατέρα του, καθηγητή Σλαβικών γλωσσών και λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, και αποφοίτησε από το Κολέγιο Tufts το 1909, σε ηλικία 14 ετών, με πτυχίο μαθηματικών, ενώ στη συνέχεια ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στη ζωολογία, αλλά εγκατέλειψε, αφού διαπίστωσε ότι δεν ήταν ιδιαίτερα επιδέξιος στις εργαστηριακές δοκιμασίες. Μετά από πρόταση του πατέρα του, άρχισε να σπουδάζει φιλοσοφία και ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στο Χάρβαρντ το 1913 με μια διατριβή για τη μαθηματική λογική.
Όταν ξέσπασε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, προσπάθησε να καταταγεί, αλλά απορρίφθηκε λόγω κακής όρασης. Επί πέντε χρόνια δοκίμασε ποικίλα επαγγέλματα. Ήταν δάσκαλος στο Πανεπιστήμιο του Maine, συγγραφέας εγκυκλοπαίδειας, μαθητευόμενος μηχανικός, δημοσιογράφος και μαθηματικός στο Proving Grounds του Aberdeen (Maryland). Τελικά, το 1919, προσλήφθηκε ως εκπαιδευτής από το τμήμα μαθηματικών, στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (MIT), ένα τμήμα χωρίς πραγματική παράδοση υποτροφιών ή έρευνας εκείνη την εποχή. Ωστόσο, αποδείχθηκε ότι ήταν η σωστή επιλογή για τον Wiener, γιατί είχε εισέλθει σε μια εξαιρετικά παραγωγική περίοδο, τη στιγμή που το ίδιο το MIT άρχιζε να εξελίσσεται σε ένα σπουδαίο κέντρο μάθησης στην επιστήμη και την τεχνολογία. Ο Wiener παρέμεινε στη σχολή του MIT μέχρι τη συνταξιοδότησή του.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920, ο Wiener έκανε εξαιρετικά καινοτόμο και θεμελιώδη εργασία σε αυτές που σήμερα ονομάζονται Στοχευτικές Διαδικασίες και, ειδικότερα, στη θεωρία της Κίνησης Brown και στη γενικευμένη αρμονική ανάλυση, καθώς και σημαντική εργασία σε άλλα προβλήματα μαθηματικής ανάλυσης. Το 1933 ο Wiener εξελέγη στην Εθνική Ακαδημία Επιστημών αλλά σύντομα παραιτήθηκε, καθώς ήρθε σε σύγκρουση με κύκλους του επιστημονικού κατεστημένου, που συνάντησε εκεί.
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Wiener εργάστηκε για το πρόβλημα της στόχευσης των πυροβολισμών σε κινούμενο στόχο. Οι ιδέες του στην εξέλιξή τους οδήγησαν στην εργασία του «Extrapolation, Interpolation, and Smoothing of Stationary Time Series» (1949). Με αυτή εισήγαγε ορισμένες στατιστικές μεθόδους στη μηχανική ελέγχου και επικοινωνιών και άσκησε μεγάλη επιρροή σε αυτούς τους τομείς. Αυτή η εργασία τον οδήγησε, επίσης, στη διατύπωση της έννοιας της κυβερνητικής.
Το 1948 δημοσιεύτηκε το βιβλίο του «Cybernetics: Or Control and Communication in the Animal and the Machine». Για επιστημονικό βιβλίο υπήρξε εξαιρετικά δημοφιλές και ο Wiener έγινε ευρύτερα γνωστός. Η Κυβερνητική έχει διεπιστημονικό χαρακτήρα, βασίζεται στη σχέση και στη σύμπραξη ανθρώπων και μηχανών και χρησιμοποιείται σήμερα στη θεωρία ελέγχου, στη θεωρία αυτοματισμού και σε προγράμματα υπολογιστών για τη μείωση πολλών χρονοβόρων υπολογισμών και διαδικασιών λήψης αποφάσεων που προηγουμένως πραγματοποιούσαν οι άνθρωποι. Ο Wiener εργάστηκε στην Κυβερνητική, φιλοσοφούσε γι’ αυτήν και την προπαγάνδισε κατά την υπόλοιπη ζωή του, ενώ συνέχισε την έρευνά του σε άλλους τομείς των μαθηματικών.
Σε αντίθεση με πολλούς σύγχρονούς του επιστήμονες, ο Wiener δεν προσκλήθηκε να συμμετάσχει στο Πρόγραμμα Μανχάταν. Μεταπολεμικά, η φήμη του βοήθησε το MIT να σχηματίσει μία ερευνητική ομάδα στη γνωσιακή επιστήμη, που αποτελούταν από ερευνητές της νευροψυχολογίας , των μαθηματικών και της βιοφυσικής του νευρικού συστήματος, μεταξύ των οποίων οι Warren Sturgis McCulloch και Walter Pitts. Αυτοί οι ερευνητές θα έχουν αργότερα πρωτοποριακή συνεισφορά στην πληροφορική και στην τεχνητή νοημοσύνη.
Μετά το 1945, ο Wiener αρνήθηκε να δεχθεί οποιαδήποτε κυβερνητική χρηματοδότηση ή να εργασθεί σε στρατιωτικά προγράμματα. Ο τρόπος με τον οποίο οι απόψεις του για τα πυρηνικά όπλα και τον Ψυχρό Πόλεμο έρχονταν σε αντίθεση με αυτές του John Von Neumann είναι το θέμα του βιβλίου «John Von Neumann and Norbert Wiener». Και οι δύο τους πάντως ήταν στον «πυρήνα» των συμμετεχόντων στα Συνέδρια Μέισι (1946-1953).
Εργογραφία
- Επιστήμη
- Μια Απλοποίηση στη Λογική των Σχέσεων. Proc. Camb.. Phil. Soc. 13: 387–390. 1912–14. Ανατύπωση στο van Heijenoort, Jean (1967), Από Frege στον Gödel: Ένα Βιβλίο Αναφοράς στη Μαθηματική Λογική, 1879–1931. Harvard University Press. σ. 224–7.
- Γενική Αρμονική Ανάλυση, Acta Math. 55 (1): 117–258. 1930.
- Το Ολοκλήρωμα Fourier και Ορισμένες από τις Εφαρμογές του Cambridge, Univ. Press, 1933, ανατύπωση από Dover, CUP Archive, 1988.
- Παρέκταση, Παρεμβολή και Εξομάλυνση Στατικών Χρονοσειρών, Μια απόρρητη έκθεση εν καιρώ πολέμου με το παρωνύμιο “ο κίτρινος κίνδυνος” λόγω του χρώματος του εξωφύλλου και της δυσκολίας του θέματος. Εκδόθηκε μεταπολεμικά, το 1949, από το MIT Press.
- Κυβερνητική ή Έλεγχος και Επικοινωνία στο Ζώο και τη Μηχανή. Paris, (Hermann & Cie) & Camb. Mass. (ΜΙΤ Press), 1948, 2η αναθεωρημένη έκδ. 1961.
- Η Ανθρώπινη Χρήση των Ανθρώπινων Όντων, The Riverside Press (Houghton Mifflin Co.), 1950.
- Μη Γραμμικά Προβλήματα στη Θεωρία του Τυχαίου, MIT Press & Wiley, 1958.
- Επιλεγμένα κείμενα του Norbert Wiener, Cambridge Mass(MIT Press & SIAM), 1964.
- Ο Θεός και τα Ρομπότ, (σχόλιο σε ορισμένα σημεία, όπου η κυβερνητική προσκρούει στη θρησκεία), MIT Press, 1964.
- Norbert Wiener 1894–1964. Bull. Amer. Math. Soc. 72 (1 Part 2). 1966. Published in book form.
- Γενικευμένη Αρμονική Ανάλυση και Θεωρήματα Tauberian, MIT Press, 1966.
- Εφεύρεση: Η Φροντίδα και η Ανάπτυξη των Ιδεών, MIT Press. 1993.
- Η Μαθηματική Εργασία τουH Norbert Wiener, 1976–84, Masani P (ed) 4 τόμοι, Camb. Mass. (ΜΙΤ Press). Αυτό το έργο περιέχει μια πλήρη συλλογή μαθηματικών κειμένων του Wiener με σχόλια.
- Μυθοπλασία
- Ο Πειρασμός, Random House, 1959.
- Αυτοβιογραφίες
- Παιδί Θαύμα: Η Παιδική και Νεανική Ζωή, MIT Press, 1953.
- Είμαι Μαθηματικός, Gollancz, Λονδίνο 1956.
