ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ
Ο Πλάτων, του οποίου το αρχικό όνομα ήταν Αριστοκλής, γεννήθηκε στην Αθήνα το 427 π.Χ. Το όνομα του πατέρα του Αρίστων και της μητέρας του Περικτιόνης, με καταγωγή από αριστοκρατικές ρίζες που έφθαναν μέχρι τον Κόδρο και μέχρι τον Σόλωνα.
Τα παιδικά του χρόνια συμπίπτουν με τα χρόνια του Πελοποννησιακού πολέμου, όταν στην πόλη των Αθηνών άστραφτε το μεγαλείο της Ακρόπολης και του Παρθενώνα και κυριαρχούσε η προσωπικότητα του Περικλή και της Ασπασίας.
Ο Πλάτων από νωρίς μυήθηκε στη μεγάλη Ελληνική ποίηση, τον Όμηρο, τον Πίνδαρο, την τραγωδία, την κωμωδία, την ρητορική πεζογραφία.
Πρώτος του διδάσκαλος στα μαθήματα της φιλοσοφίας, ήταν ο Κρατύλος, που του δίδαξε την Κοσμολογία του Ηρακλείτου.
Όμως, η μεγάλη στιγμή που άλλαξε ριζικά τη ζωή του Πλάτωνα ήταν η πρώτη του γνωριμία με τον Σωκράτη. Σε αυτόν χρωστάει την αφύπνιση του ψυχικού κόσμου του, την αντίληψη του θείου ανθρώπου και τη σχέση του ανθρώπου με τον ίδιο τον ουρανό.
Οκτώ ολόκληρα χρόνια, από το 407 π.Χ. έως το 399 π.Χ. , ως τον θάνατο δηλαδή του Δασκάλου, ο Πλάτων ανήκε στον κύκλο του υπέροχου εκείνου ανθρώπου. Η καταδίκη και ο θάνατός του συγκλόνισαν ως τα μύχια βάθη τους τη σκέψη και το αίσθημα του νέου άνδρα, ο οποίος δε ήταν τότε περισσότερο από 28 ετών.
Ταυτόχρονα, όμως, στερέωσαν μέσα του τη συνείδηση του μεγαλείου και της σημασίας του διδασκάλου του και τον οδήγησαν στην απόφαση να ζήσει και να δράσει σύμφωνα με το πνεύμα εκείνου.
Το διάστημα αμέσως μετά από το θάνατο του Σωκράτη το πέρασε μαζί με μερικούς φίλους στα Μέγαρα κοντά στον Ευκλείδη.
Το 390 π.Χ. άρχισε τα μεγάλα ταξίδια του.
Πήγε στην Αίγυπτο, όπου γνώρισε και μελέτησε τον πανάρχαιο πολιτισμό της.
Πήγε στην Κυρήνη, έμεινε κοντά στον Θεόδωρο και έμαθε καλά Μαθηματικά και Γεωμετρία.
Πήγε στην Κάτω Ιταλία, γνωρίστηκε με τους Πυθαγορείους και σπούδασε την θεωρία των αριθμών και τις δοξασίες τους για την ψυχή.
Στις Συρακούσες, ο τύραννος Διονύσιος ο Α’ τον δέχθηκε στην αυλή του, φιλικά στην αρχή, ύστερα τον θεώρησε ύποπτο και τον έδιωξε, στέλνοντας τον με καράβι στην Αίγινα, όπου οι Αιγινήτες, οι οποίοι ήταν εχθροί των Αθηναίων, τον έπιασαν και τον οδήγησαν στο σκλαβοπάζαρο για να τον πουλήσουν.
Τον έσωσε ο Κυρηναϊκός φιλόσοφος Αννίκερις, ο οποίος τον ελευθέρωσε, πληρώνοντας το ποσό που ζητούσαν, και τον άφησε να γυρίσει στην Αθήνα.
Μετά την επιστροφή του στην Αθήνα (387 π.Χ.) ίδρυσε την Ακαδημία, που τη διεύθυνσή της την κράτησε ο ίδιος ως το θάνατό του (347 π.Χ), σαράντα δηλαδή ολόκληρα χρόνια, με δύο μόνο διακοπές, όταν έκανε το δεύτερο (367) και το τρίτο (361) ταξίδι του στη Σικελία, στην αυλή του Διονυσίου του Β’.
Στη ζωή του Πλάτωνα δεν έπαιξε ρόλο καμιά γυναίκα. Μια σειρά από χτυπήματα και σκληρές εμπειρίες, πλήθος απογοητεύσεις από τα κοινωνικά και πολιτικά πράγματα της εποχής του, οδήγησαν την στοχαστική και καλλιτεχνική ιδιοσυγκρασία του σε μια σκληρή δοκιμασία.
Κατάφερε, όμως, ως τα βαθιά γεράματά του, πέθανε 80 ετών, να μείνει πιστός στα ιδανικά του και σε όσα ο Σωκράτης του είχε μεταδώσει. Το επιστέγασμα όλης της προσπάθειάς του είναι οι θεωρία του για τις ιδέες.
Το έργο του Πλάτωνα, όλο σε μορφή διαλόγου, μας δημιουργεί δύο βασικά προβλήματα :
– το πρώτο είναι ότι δεν μπορούμε εύκολα να γνωρίζουμε αν οι γνώμες που βάζει στο στόμα διαφόρων προσώπων είναι δικές του ή των άλλων και, αν είναι των άλλων, σε ποιους πραγματικά ανήκουν και ως ποιο σημείο.
– το δεύτερο πρόβλημα είναι οι διάφοροι μύθοι που παρεμβάλλονται στους διαλόγους, όπου τη θέση ενός αυστηρού διαλεκτικού στοχαστή την παίρνει ένα διαφορετικό πνεύμα γεμάτο φαντασία, παθητικότητα και εγκωμιαστική διάθεση.
- Εργογραφία Φιλοσόφου
Την συγγραφική παραγωγή του Πλάτωνα την χωρίζουμε σε τέσσερις ομάδες :
- ΤΟΥΣ ΣΩΚΡΑΤΙΚΟΥΣ ΔΙΑΛΟΓΟΥΣ
Ίων, Λάχης, Χαρμίδης, Λύσις, Ευθύφρων, Απολογία, Κρίτων, Ιππίας Ελάσσων.
- ΤΟΥΣ ΔΙΑΛΟΓΟΥΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ
Πρωταγόρας, Ιππίας μείζων (αν είναι γνήσιος), Ευθύδημος, Κρατύλος, Μενέξενος, Αλκιβιάδης (ο πρώτος, αν είναι γνήσιος), Γοργίας, Μένων.
- ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΑΚΜΗΣ
Συμπόσιον, Φαίδων, Πολιτεία, Φαίδρος.
- ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΓΕΡΟΝΤΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
Παρμενίδης, Θεαίτητος, Σοφιστής, Πολιτικός, Φίληβος, Τίμαιος, Κριτίας (μη ολοκληρωμένος), Νόμοι (λείπει η τελική επεξεργασία).
Σημ. Από τις 13 επιστολές του μόνο η 7η θεωρείται γνήσια και πλέον σημαντική.