Στις μέρες μας, αφ’ ενός μεν η επιστήμη και η τεχνολογία δίνουν την δυνατότητα αφ’ ετέρου δε η οικονομία, η κοινωνική νοοτροπία και η πολιτική εξασφαλίζουν τις προϋποθέσεις, ώστε η ανεξέλεγκτη παρέμβαση στο DΝΑ της ανθρώπινης ζωής, να απειλεί συχνά στην ουσία τον πυρήνα και το «γονίδιο» της ανθρώπινης ψυχής. Γι’ αυτό και η έρευνα της ζωής και της υγείας έπαυσε να αποτελεί ιατρικό και βιολογικό μονοπώλιο, αλλά προκαλεί μια πρωτόγνωρα δυναμική προβληματική και στο χώρο των ανθρωπιστικών και θεολογικών επιστημών.
Για μακρά περίοδο της Ιστορίας η τεχνική πρόοδος και η Θεολογία θεωρήθηκαν ως μεγέθη απόλυτα ασύμπτωτα και άσχετα. Τα τεχνικά επιτεύγματα θεωρήθηκαν ως ο σημαντικότερος παράγων εξελίξεως, ενώ ο θεολογικός λόγος, και κάθε άλλη έκφραση θρησκευτικής πεποιθήσεως ως βασικό στοιχείο συντηρήσεως της στασιμότητας.
Η παγιωμένη γνώμη ήταν ότι η τεχνική πρόοδος αφορά στο παρόν και στο μέλλον, στην δυναμική της ιστορίας, ενώ η χριστιανική πίστη παραπέμπει κατ’ εξοχήν στο παρελθόν και σε εκτός του παρόντος εικόνα. Η πρώτη αναφέρεται στην φυσική ιστορία, ενώ η δεύτερη στην άδηλη και αβέβαιη μεταφυσική παράσταση του κόσμου. Από την εποχή κυρίως της κυριαρχίας των αρχών του Διαφωτισμού (18ος αιώνας) μέχρι και τα μέσα του 20ου αιώνα διαπιστώνεται ένα οντικό χάσμα μεταξύ επιστήμης και θεολογίας, μεταξύ τεχνικής προόδου και χριστιανικής πίστεως.
Η χρήση και απολυτοποίηση του ορθού λόγου, δηλαδή το θεμελιώδες αξίωμα του διαφωτισμού, δεν άφηνε χώρο για την θεολογία και την πίστη. Αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι η συστηματική μελέτη και προβληματική των ηθικών προεκτάσεων των βιολογικών και ιατρικών ερευνών, πειραμάτων και εφαρμογών τα οποία ουσιαστικά αλλοιώνουν και παρεμβαίνουν στην ανατομία, την φυσιολογία και την βιολογία έχει την γοητεία του υπερβολικά πολύπλοκου αλλά και προκλητικά τολμηρού, την αίγλη του πολύ ριψοκίνδυνου, την μαγεία του ανεκτίμητα σύγχρονου αλλά και μοναδικά αναγκαίου.
Αυτή η αγάπη στο αληθινό και δυνατό, αλλά και η υπακοή στο αναγκαίο, εξυπηρετούνται από την ενασχόληση με τα θέματα της Βιοϊατρικής Ηθικής και την κατανόηση του αντικειμένου της.
Η βιοηθική, ως αυτοτελής επιστημονικός κλάδος της ηθικής εμφανίσθηκε σχετικά πρόσφατα, στα τέλη της δεκαετίας του 1960, κατ’ αρχήν στην Αμερική και μετά στην Ευρώπη. Η εξέλιξη της βιοηθικής τελευταία αποτελεί συνέπεια των νέων δεδομένων της ιατρικής προόδου και των ερευνών στους τομείς της βιολογίας και της Γενετικής.
Ήδη στα τελευταία δέκα χρόνια άρχισαν να δημιουργούνται τα πρώτα κέντρα με αντικείμενο μελέτης προβληματισμούς και προβλήματα σχετιζόμενα με την βιοηθική. Τα κέντρα είναι πολύ λίγα, εν τούτοις η προώθηση του αντικειμένου ήταν και είναι ιδιαιτέρως σημαντική. Από αυτά προήλθαν ερευνητικά και επιμορφωτικά προγράμματα και την τελευταία 5ετία τα πρώτα εκπαιδευτικά προγράμματα σε επίπεδα Master’s και PhD.
Στην Ελλάδα μέχρι σήμερα υπάρχει μόνον το μάθημα της Ιατρικής Δεοντολογίας, το οποίο διδάσκεται στις Ιατρικές Σχολές των Πανεπιστημίων Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Κρήτης. Όλα αυτά σηματοδοτούν την σημαντικότητα του προβλήματος στο οποίο πλέον ενσκήπτουν επιστήμονες υψηλού επιπέδου.
Στην σημερινή εποχή φαίνεται ότι ο εκφυλισμός του ανταγωνισμού των εξοπλισμών αφήνει περιθώρια μεταφοράς οικονομικών πόρων στην βιοϊατρική έρευνα, ενώ η προηγμένη διαστημική τεχνολογία περνά πλέον στην Ιατρική (Συμφωνία NASA και ΝΙΗ, 28 Μαρτίου 1993) και παράλληλα οι νέες κοινωνικές συνήθειες (άνεση μερίδας πολιτών, πτωχεία άλλων) με τις συνεπάγουσες ψυχολογικές συνέπειες (ψυχολογική αστάθεια, αδυναμία, κ.τ.λ., των ατόμων) και τα σύγχρονα ψυχολογικά προβλήματα από καταστάσεις οι οποίες πρόσφατα απέκτησαν ιδιαίτερη σημασία, όπως π.χ. η αντιμετώπιση της στειρότητας, ή η ανάγκη επανορθωτικών επεμβάσεων για κοσμητικούς λόγους, εμπλέκουν κοινωνικά και δεοντολογικά χαρακτηριστικά στην καθημερινή ιατρική πράξη.
Στις μέρες μας παρατηρείται επίσης πολλές φορές θαυμασμός και έκπληξη για τα επιστημονικά επιτεύγματα αλλά και διλήμματα αλλά και με βεβαιότητα από τις άγνωστες ή μη σαφώς ευκρινείς συνέπειες σε άμεσο χρόνο ή στο απώτερο μέλλον για την ανθρωπότητα. Αυτά σε συνδυασμό με την εμπλοκή της νομικής σε ιατρικές πράξεις και τις παρεμβάσεις και της προσπάθειας διατυπώσεως συγχρόνου θεολογικού λόγου εκ μέρους της εκκλησίας οδηγούν σε ραγδαία εξέλιξη του τομέα της βιοηθικής.
Υπό τα δεδομένα αυτά, η βιοηθική ήρθε ως επείγουσα ανάγκη για την τοποθέτηση του συνόλου των ατόμων ενώπιον των ηθικών προβλημάτων τα οποία συνδέονται με την πρόοδο της ιατρικής επιστήμης για την αντιμετώπιση των διλημμάτων και για την κριτική αξιολόγηση των συνεπειών τις οποίες η νέα γνώση φέρνει στo προσκήνιο της κoινωνικής ζωής, αλλά και όσων ειδικότερα απορρέουν από τα πειράματα της βιοϊατρικής τεχνολογίας, σχετίζονται με την βιολογική ύπαρξη του ανθρώπου και πολλές φορές επηρεάζουν αποφασιστικά τη ζωή του.
Πρέπει να σημειωθεί ότι για τον αμιγή Ελλαδικό χώρο, με δεδομένη την κατανομή των διαφόρων θρησκειών και δογμάτων και την πολύ μεγάλη (εγγίζουσα το 96% του συνόλου) αναλογία πιστών στο Ορθόδοξο Χριστιανικό Δόγμα αφ’ ενός και την συμμετοχή της Εκκλησίας σε Εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες του Έθνους (με αποτέλεσμα την δημιουργία στενής σχέσεως με τους πολίτες της χώρας) αφ’ ετέρου, στην διαμόρφωση πλαισίου βιοηθικής συμβάλλει και ο διατυπούμενος από τους επίσημους Εκκλησιαστικούς φορείς και όργανα, σχετικός εκφερόμενος λόγος. Για τον λόγο αυτό θα επιχειρηθεί εν συντομία, η έκθεση ενδιαφερουσών θέσεων της Ορθόδοξης Χριστιανικής Θεολογίας.